Project Description
تعریف اختلال فتیش
اختلال فتیشیسم به معنای کشش و تمایل شدید جنسی به یک شیء یا قسمت‌هایی از بدن میباشد که به طور معمول به عنوان اندام جنسی در نظر گرفته نمیشوند و با فشار یا آسیب روانی زیادی همراه است. اصطلاح “فتیشیسم” از واژه فتیکو در زبان پرتغالی به معنی جاذبه وسواسی گرفته شده است. در بیشتر افرادی که ویژگی‌ها و اندام خاصی از بدن را جذاب می‌دانند، میزانی از فتیش وجود دارد و این مطلب نشان می‌دهد که فتیشیسم تا حدی یک ویژگی طبیعی رفتار جنسی در انسان محسوب میشود. با این حال چنانچه فتیشیسم در عملکرد عادی جنسی یا عملکرد اجتماعی شخص اختلال ایجاد کند و یا برانگیختگی و تحریک جنسی بدون شیء مورد نظر امکان‌پذیر نباشد، در این صـورت فتیشـیسم به صورت جدی برای شـخص مشـکل‌ساز خواهـد شد و نیازمند درمان است
تعریف علمی اختلال فتیشیسم یا شیء پرستی
بر طبق راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، ویژگی اصلی اختلال فتیشیسم یا شیء پرستی استفاده مکرر و یا وابستگی به اشیاء (مانند لباس زیر یا کفش‌های پاشنه بلند) و یا تمرکز شـدید بر قسـمت‌های مختـلف بدن (در بیشتر موارد انـدام غیر جنسی مانند پاها) جهت دست‌یابی به تحریک جنسی میباشد. به این معنی که شخص تنها از طریق اشیاء و یا بخش‌های بدن انسان میتواند لذت جنسی را تجربه کند. در گذشته اختلال فتیشیسم مرتبط با اندام غیر جنسی به عنوان پارتیالیسم یا عضو خواهی در نظر گرفته می‌شده است؛ امروزه پارتیالیسم یکی از انواع اختلال فتیشیسم محسوب میشود
چه زمان این علاقه یک اختلال است؟
همانطور که گفته شد این کشش در همه افراد احتمال دارد وجود داشته باشد اما زمانی که در عملکرد اجتماعی فرد یا عملکرد عادی جنسی افراد اختلال ایجاد کند و برانگیختگی یا تحریک بدون شی یا اندام مورد نظر امکان پذبر نباشد به عنوان یک مشکل جدی در نظر گرفته میشود
زنان بیشتر دارای فتیشیسم هستند یا مردان؟
اختلال فتیشیسم یا شیء پرستی در مردان بسیار بیشتر از زنان متداول است. در واقع راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی نشان می‌دهد که اکثر قریب به اتفاق افراد مبتلا به اختلال فتیشیسم را مردان تشکیل می‌دهند
انواع مختلف اختلال فتیش
اختلال فتیش یا شیء پرستی دارای انواع بسیار مختلفی است و دسته بندی های متفاوتی را نیز شامل میشود برای مثال یک نوع دسته بندی آن شامل فتیش شکلی (که صرفا شکل و ظاهر مورد برای فرد اهمیت دارد) یا فتیش واسطه ای (که تنها جنس آن اهمیت دارد برای مثال ابریشم یا چرم). اما دسته بندی دقیق تر و رایج تر آن در اینجا ذکر میشود
اختلال فتیش کفش و چکمه
کفش و چکمه که اغلب با تمایل شدید به پا همراه هستند، معمولاً معـروف‌ترین نوع اشـیاء مورد علاقه در اختـلال فتیشـیسم یا شیء پرستی محسوب می‌شوند. در بیشتر موارد تمایل به کفش‌های پاشنه بلند در میان افراد وجود دارد؛ ولی به طور کلی تمایل به انواع مختلف کفش در بین افراد دارای این اختلال مشاهده میشود. یکی از انواع همین دسته فتیش کفش های باله و فتیش کفش های باله پاشته بلند میباشد. در مورد انواع فتیش پا در اینجا به صورت کامل بخوانید
اختلال فتیش انواع جوراب و لباس
اختلال شیء پرستی شامل تمایل به انواع جوراب زنانه نیز میباشد. برخی از افـراد به جوراب زنـانه ساق بلـند و برخـی دیگر به جوراب شلواری علاقه دارند. امکان دارد افراد دارای اختلال فتیش به ویژگی‌هایی مانند رنگ یا ضخامت جوراب علاقه شدید داشته باشند. به طور کلی پوشیدن جوراب‌های متفاوت به همراه استفاده از انواع لباس برای برخی از افراد نوعی فتیش محسوب میشود.
اختلال فتیش لباس زیر و لباس‌های رسمی زنانه
لباس‌های ساتن و توری، لباس زیر، لباس شب، لباس‌های رسمی، دامن، شال و روسری برای بسیاری از افراد مبتلا به اختلال فتیش دارای جذابیت شدید هستند.
اختلال فتیش لباس‌های چرمی و لاستیکی
بعضی از افراد دارای اختلال فتیش، به انواع مختلف لباس‌های چرمی و لاستیکی وابستگی و تمایل شدید دارند. چنین لباس‌هایی شامل شنل‌های چرمی و یا انواع متفاوت لباس‌های نازک، تنگ و براق چرمی و لاستیکی می‌باشند.
اختلال فتیش فتیش پزشکی
افراد یا ابزار پزشکی برای بعضی از افراد دارای اختلال شیء پرستی دارای جذابیت بسیار زیادی هستند. از جمله ابزار پزشکی مورد علاقه افراد دارای اختلال فتیشیسم می‌توان عصا و یا آتل گچی را نام برد. همینطور پوشیدن لباس های دکتر یا پرستار ها به شکل های برهنه تر جزو علایق این دسته هست که گاه با سناریو چینی به ایفای نقش بیمار و پزشک با پارتنر خود میپردازند
اختلال فتیش پارتیالیسم یا عضو خواهی
یکی دیگر از انواع اختلال فتیشیسم یا شیء پرستی، پارتیالیسم یا گرایش شدید به قسمت‌های خاصی از بدن مانند سر، مو، پاها، گردن، ناخن یا سینه میباشد. معروف ترین آنها فتیش پا است. فتیش پا خود به روش های مختلفی وجود دارد مثل لیسیدن پا، نوازش پا یا ارضای جنسی به وسیله پا
اختلال فتیش زیورآلات
در برخی از مواقع شخص مبتلا به اختلال فتیش به جواهرات، زیورآلات یا لوازمی مانند دستبند، عینک، دستکش، سیگار و موارد متعدد دیگر وابستگی شدید احساس می‌کند.
اختلال فتیش میز و مبلمان
یکی دیگر از انواع اختلال فتیشیسم، گرایش شدید به میز و مبلمان از جمله میز کار میباشد. این نوع فتیشیسم به عنوان یک اختلال روانی شناخته میشود و معمولاً خستگی و استرس موجود در محل کار در تحریک این گرایش مؤثر میباشد. مواردی از این نوع فتیشیسم در مدارس، اداره‌ها و خصوصاً در دادگاه‌ها در اثر خستگی ناشی از کار مشاهده شده است
علت بروز اختلال فتیش چیست
اختلالات حوزه فتیش قالبا در زمان بلوغ بروز میابد اما در بسیاری موارد نیز پیش از آن این تمایل ایجاد میشود. به طور کلی علل دقیق و کامل برای پیش بینی این اختلال یافت نشده است اما شواهدی از عوامل اثر گذاری وجود دارد که اینجا ذکر میکنیم. بر طبق نظریه‌های روانشناسی، کودکی که قربانی یا شاهد یک رفتار نامناسب جنسی است امکان دارد به تقلید این رفتار جنسی در آینده گرایش پیدا کند. ممکن است چنین افرادی در آینده از برقراری رابطه جنسی طبیعی بی‌بهره بمانند و در نتیجه جهت کسب رضایت جنسی به روش‌هایی روی بیاورند که از نظر اجتماعی قابل قبول نباشد
همچنین مدل های یادگیری میتوانند توجیه مناسبی برای این اختلال بیان کنند به این صورت که کودکان قربانی یا ناظر رفتار جنسی ناسالم بوده اند و بعد ها این رفتار در آنها شکل گرفته است.
دیگر مورد دخیل در آن درمورد مردانی است که احتمالا از لحاظ مردانگی، قدرت و توانایی خود دچار شک یا نگرانی شده اند و با این روش های درگیر با اشیا بی جان یا روش هایی که در آن درگیر ارضا نیازجنسی فرد دیگر نمیشوند و ازین طریق سعی میکنند خود را در احساس امنیت و کفایت نگه دارند
در برخی موارد دیده میشود افرادی که از لحاظ جنسی به دلایل شخصی یا فرهنگی نمیتوانند فعالیت عادی داشته باشند به سراغ ارضای نیازهای خود به روش های غیرنرمال میروند
عامل دیگر میتواند حاصل یادگیری از فیلم های پورن بوده که البته نه در حد اختلال اما در گرایش شدید و افزایش تمایل به این سبک روابط نقش مهمی دارد