Project Description

بلوغ اجتماعی

وقتی که هر انسانی به خود کفایی و استقلال برسد و بتواند برای خود تصمیم بگیرد، زمانی که به یک هویت منسجم رسیده است آن زمان است که می گوییم این فرد به بلوغ اجتماعی رسیده است. در این زمان نوجوان؛ افراد دیگر را می پذیرد و می تواند با انها تعامل برقرار کند. در دوران بلوغ همانطوری که ما به عوامل درونی و جمسی مانند تغییرات هورمونی اهمیت می دهیم عوامل بیرونی و محیطی هم اهمیت دارند. دو جنبه در بلوغ اجتماعی اهمیت دارد: 1- تعامل بین افراد (نوجوان حالا نه کودک است و نه بزرگسال و در این برهه حساس باید با موقعیت های اجتماعی مختلف دست و پنجه نرم کند)  و 2- ساخت جامعه و فرهنگ. ( بیشتر از زاویه تحوی به ان نگاه می کنیم و بر رشد نوجوان تاکید می کنیم رشدی که در موقعییت های اجتماعی صورت می گیرد) زمانی که این دو جنبه عملی شوند کودک به یک بزرگسال بالغ تبدیل شده است )

برای مطالعه مقاله بلوغ در نوجوانان می توانید اینجا را کلیک کنید

مشکلاتی که نوجوان در روابط اجتماعی با ان روبرو می شود عبارتند از

مشکل اول:  او در نقش ها و رفتارهای که باید انجام دهد دچار تعارض می شود. نوجوان باید  در هر موقعیتی یک نقش خاص مربوط به ان موقعیت را اجرا کند و هر کجا یک رفتار متفاوت داشته باشد این رفتار متفاوت و متناقص باعث می شود دچار مشکل و سردرگمی شد. نوجوان باید از این مشکل بیرون بیاید

 مشکل دوم: گاهی ممکن است در ایفای یک نقش تعارضاتی ایجاد شود مثلا زمانی که او در پی استقلال و هویت یابی است اما هنوز به خانواده اش وابسته است

 مشکل سوم: زمانی که نوجوان مجبور می شود نقش هایی را بازی کند که با میل و سلیقه اش همخوانی ندارد و حتی هیچ انگیزه ای برای انجام انها ندارد. مثلا زمانی که باید در کنکور یک رشته خاص شرکت کند که هیچ میل و علاقه ای به ان ندارد اما با توجه به شرایط محیطی مجبور به انجام ان می باشد

بخوانید: مهارت ارتباط موثر در نوجوانان

چه تغییراتی در دوره نوجوانی اتفاق می افتد؟

وظایف خود را شناخته است و می داند که انها را اجرا خواهد کرد

او رشد سریع خود را می پذیرد و اعتماد به نفس و آرامش خود را حفظ می کند

در این دوره از والدین خود مستقل شده و همه چیز را بر اساس میل و خواسته خود اداره می کند و والدین هیچ دخالتی در امور انجام نمی دهند و ناراحتی نیز به وجود نمی اید

برای اینده برنامه ریزی کرده است و شرایط اجتماعی و  اقتصادی خودش را پذیرفته است

برنامه ها و ارزش هایی برای خود طرح ریزی می کند و انها را از صمیمی قلب می پذیرد

بخوانید: ویژگی های نوجوانان

یک نوجوان که به بلوغ  اجتماعی می رسد باید این خصوصیات را داشته باشد

استقلال خود را به دست آورده و رفتارهایش را به راحتی هدایت می کند

مسئولیت های خود را می داند

معنای واقعی زندگی را پذیرفته است

نسبت به اطرافیانش احساس مسئولیت می کند و وظایف خود را می داند

با گذشت است و اگر کسی از او عذرخواهی کند می پذیرد

می تواند تائید دیگران را از راصحیح بگیرد

با دیگران همکاری می کند

می داند چه نقاط قوتی دارد و چه نقاط ضعفی و سعی می کند نقاط ضعف خود را برطرف کند

برای خود اهداف بلند مدت و کوتاه مدت دارد

به دیگران انتقاد سازنده می کند

در زمان لازم از دیگران تشکر و قدردانی می کند

اگر کسی او را راهنمایی کند با جان دل می پذیرد

 زندگی را به خود آسان می گیرد

فرد صبوری است

در کارهای خود میانه روی و اعتدال را رعایت می کند

خوش اخلاق است و متواضع

آبنده نگر است و در برابر سختی های زندگی روحیه خود را از دست نمی دهد و برای غلبه بر مشکلات راههای زیادی را امتحان می کند

بخوانید: افسردگی در نوجوانان

رشد اجتماعی در چه مکانهایی اتفاق می کند

یک : خانواده

در یک مقاله نشان داه شد که والدین سه سبک برای کمک به رشد اجتماعی نوجوانشان داردند

گروه اول: وقتی انها به جای نوجوان تصمیمی می گرند و او را مجبور می کنند که خواسته انها را انجام دهد. این والدین سبک مستبدانه را پیش گرفته اند. مثلا والدینی که نوجوان را مجبور به انتخاب رشته تحصیلی خاصی می کنند و به او اجازه نمی دهند که خودش برای خودش تصمیم بگیرد با این منطق که او نمی داند چه به صلاحش است و ما می دانیم

گروه دوم: زمانی که والدین اجازه می دهند که نوجوان در تصمیم گیری ها به طور آزادانه مشارکت کند ولی حرف اخر را والدین می زنند.  برگردیم به مثال تعیین رشته تحصیلی. زمانی که والدین از نوجوان خود می پرسند که تو چه می خواهی و با او مشورت می کنند اما در نهایت حرف اخر را والدین می زنند.

گروه سوم: خود نوجوان تصمیم می گرد که چه کاری انجام دهد و به صورت خودمختارانه عمل می کند. در مثال انتخاب رشته زمانی که نوجوان بدون مشورت با والدین خودش تصمیم می گیرد که چه رشته را انتخاب کند.

نتیجه این تحقیق مشخص شد خانواده های گروه دوم یعنی انهایی که از شیوه ازادمنشانه استفاده می کنند دختران و پسران با اعتماد به نفس تری داند اما گروه سوم اعتماد به نفس کمتری دارند.

دو: گروه همسالان و مدرسه

رشد اجتماعی همانظور که از اسم ان پیدا است به تنهایی اتفاق نمی افتد بلکه باید در تعامل با افراد و گروه ها رشد پیدا کند

بخوانید: راهکارهایی برای غلبه بر ترس از کرونا

بلوغ اجتماعی در نوجوان به چه صورت رشد می کند ؟

در ابتدای نوجوانی درست زمانی که قراراست شروع به ارتباط با دیگران کند این ارتباط با همسالان و دوستان شروع می شود. نوجوان احساس می کند دیگران علی الخصوص همسالانش مدام شاهد رفتار و احساسات و اندیشه های او هستند. در نیمه دوم او خود را در ایینه دیگران می بیند و سعی در به دست آوردن هویت خود می کند تا به ثبات برسد. در این دوره او خودش را با خودی با همسالانش دارد را متفاوت از خودی که در خانواده دارد؛ می پندارد. اهمیتی که به گروه دستان و همسالانش می دهد به رشد و بلوغ اجتماعی او کمک می کند. نوع ارتباط او در اوایل نوجوانی با گره دستانش با نوعی که در اواسط نوجوانی دارد متفاوت است. و معملا ارتباطات کمی کمرنگ تر و کمتر می شود. اما نوجوانانی که با خانواده شان مشکل دارند به این صورت نیست. بنابراین همان ارتباطی را که در ابتدا آغاز کرده بودند به همان صورت ادامه می دهند. و امکان دارد به طرف ناسازگاری یا بزهکاری کشیده شوند و همچنین در رشد هویت انها مشکل به وجود اید.

بخوانید: چطور با کودکان در مورد سوگ صحبت کنیم

رشد اجتماعی نوجوانان از دیدگاه جامعه شناسی

در زمانهای گذشته طول دوره نوجوانی بسیار کمتر از این زمان بود. اما در قرن بیست و یکم به دلیل پیچیده تر شدن ساختار جامعه این رشد طولانی تر شده است.  یک تحقیقی صورت گرفته که بر اساس ان به چهار نوع نوجوانی می توان اشاره کرد

 بدوی- انتقالی- نوجوانی ساده- نوجوانی طولانی

هر کدام از این شکل ها نتیجه برخود و دیدگاه های اعضای ان جامعه با نوجوان و همچنین برخورد نوجوان با اعضای جامعه می باشد

رشد اجتماعی نوجوان و گسترش مناسبات اجتماعی

در دوره نوجوانی تغییرات بسیار واضحی در مدل ارتباطی نوجوان با والدین و همچنین همسالان اتاق می افتد. تحقیقات نشان می دهد که رشد اجتماعی باعث می شود که روابط نوجوان با خانواده متفاوت شود. زمانی که نوجوان به بلوغ می رسد فاصله عاطفی او با والدین زیاد می شود و این مساله باعث مستقل شدن او می شود اما این مساله در دختران و پسران متفاوت است. این فاصله گرفتن از والدین از خود مرکز بینی نوجوان نشات می گیرد و می تواند علت های مختلفی داشته باشد

در زمان نوجوانی توانایی های مغزی جدیدی شکل می گیرد و نوجوان به یک سری مسالئل خودآگاهی پیدا می کند و این خودآگاهی ناشی از اشتغالات ذهنی او به خودش است. تغییرات بارز جنسی نیز دیل دیگر خود مرکز بینی انهاست. اما کم کم که رشد می کنند این خودمرکز بینی کمرنگ تر شده و جایش را به تجدید روابط اجتماعی می دهد. او در ابتدا درگر تغییرات رشدی در حوزه های جسمی، جسمی، جنسی، عاطفی و فکری خودش اس. اما پس از انکه ان را درونی کرد؛ به عنوان یک فرد مستقل می تواند به گسترش روابط اجتماعی خود بپردازد و زمانی که این دوره به پایان می رشد هویت او به طور کامل شکل گرفته روابط اجتماعی او با دیگران گسترش یافته و مقدمات لازم برای ورود به دنیای زندگی مشترک و تقسیم خواسته های خودبا همسر آماده شده است

بخوانید: مهارت کنترل خشم در نوجوانان

اقباس از

روانشناسی تربیتی، غلامعلی افروز

خانواده و فرزندان، استادان آموز خانواده

روانشناسی نوجوان، دکتر سیاوش خلیلی

روانشناسی رشد، دکتر حسن احدی، دکتر نیک چهره محسنی

روانشناسی رشد 2، دکتر حسین لطف آبادی