سوگواری در دوران کرونا

سوگ مجموعه ای از واکنش های روانشناختی نسبت به یک فقدان است. سوگواری به ناگهان تمام نشده و تا رسیدن به وضعیت عادی گذشته مراحلی دارد که باید طی شود. ما سوگواری مراحل آن و پیشنهادات ویژه برای تعامل با داغدیدگان را در پستی جدا شرح دادیم و برای مطالعه آن اینجا کلیک کنید

آنچه سوگواری در زمان کرونا را تحت تاثیر خود قرار داده و آن را متفاوت از داغدیدگی های غیر آن میکند شامل

اولین تفاوت سوگواری در دوران کرونا: ناگهانی بودن فقدان

دراکثر موارد فاصله ابتلا تا از دست دادن فرد مبتلا تا 14روز است. زمانی که وقوع حادثه آنقدر سریع باشد که خانواده و عزیزان آماده از دست دادن آن فرد نباشند و قدرت پیش بینی آن را نداشته باشند سازگاری با این فقدان سخت تر خواهد بود و ضربه حاصل از این سوگ دشوارتر است. عموما نه تنها در مورد فوت، در تمامی اتفاقاتی که منجر به سوگواری میشوند، حوادثی که ناگهانی و بدون احتمال پیش بینی هستند مانند تصادف و از دست دادن یک عضو بدن پذیرش و کنار آمدن با آنها دشوار تر است و درگیری با بیماری کرونا یکی از این نوع است

دومین تفاوت سوگواری در دوران کرونا: وداع نصفه نیمه

در بسیاری از موارد فرد متوفی را در خاک میگذاریند در شرایطی که پیش از فوت او نتوانسته اند او را ببینند یا از نزدیک در آغوش بکشند و بعد فوت او همچنان نمیتوانند مانند دیگر زمان ها فرد متوفی را لمس کرد یا برای او سوگواری نمود بلکه با حفظ فاصله و از روی موارد پوششی ویژه باید او را به خاک سپرد و سریع تر محل تدفین را ترک نمود. از سوی دیگر وسایل متوفی احتمالا خطر آلوده بودن به ویروس را دارد. تمام اینها باعث میشود افراد نتوانند هیجانات لازم را تجربه و تخلیه کنند و اینها به انکار و ناباوری از دست دادن عزیزان می انجامد

سومین تفاوت سوگواری در دوران کرونا: احتمال خطر منتشر شده

یکی دیگر از مواردی که در سخت تر بودن این شرایط دخیل است، احتمال انتشار یافتن ویروس بین بازماندگان است. اینکه دیگر اعضای خانواده هم مبتلا باشند و هنوز علائمی بروز نداده باشند و نگرانی در از دست دادن آنها یا حتی تحمل رنج و بیماری آنها اندکی پس از این اتفاق خود میتواند ایجاد اضطراب کند. به صورت نرمال فردی که شخصی را از دست می دهد تا مدتی احتمال دارد بیش از پیش نگران عزیزان خود و از دست دادن آنها باشد و در شرایطی که واقعا خطری با احتمال بالاتر از شانس برای وقوع وجود دارد این اضطراب و نگرانی و تشویش نیز بیشتر است. در صورت به واقعیت تبدیل شدن آن، احتمال سوگوار شدن مجدد را نیز برای فرد بالا میبرد

چهارمین تفاوت سوگواری در دوران کرونا: از دست دادن حمایت اجتماعی

ما ایرانی ها بر اساس رسم و رسومات خود خانواده مغموم را در مراسم تدفین و مدتها پس از آن همراهی میکنیم و با در کنار آنان بودن و کمک کردن به آنان به حمایت از این افراد میپردازیم، این روزها خبری از این حمایت اجتماعی نیست؛ هر خانواده به تنهایی و با کمترین جمعیت ممکن عزیز خود را به خاک میسپارند و راهی زندگی روتین و روزمره خود میشوند. هرچند در صحیح بودن این اجتناب از حضور در مراسم حرفی نیست و شرط عقل برای حفظ سلامت خود و خانواده است اما این به تنهایی سرکردن روزهای سوگ به سخت تر شدن آن می افزاید

پنجمین تفاوت سوگواری در دوران کرونا: احساس گناه

داشتن احساس گناه نسبت به فرد متوفی(شامل دخیل بودن در مرگ او یا احساس دین کردن نسبت به او و امثالهم) در یک فرآیند سوگ طبیعی است. اما آنچه در سوگواری از نوع کرونا اوج گرفته است، احساس گناه در مواردی است که بازماندگان احتمال میدهند در انتقال ویروس دخیل بوده اند. متاسفانه گاهی این احساس گناه از سمت دیگران به خانواده و اعضا داده میشود و انگ های مختلفی از جمله مراعات نکردن، خواسشون نبوده، برادرشون رو کشتن داده میشود

ششمین تفاوت سوگواری در دوران کرونا: حسرت

جمله ای که این روزها زیاد میشنویم: “من یک عمر نباید به خاطر حفظ سلامت خود و رعایت پروتکل بهداشتی خود را از دیدار او محروم میکردند.” واقعیت این است که از نظر من صحیح یا غلط در این موارد قابل تشخیص نیست چراکه هم رفتن به عیادت عزیزان در این شرایط احتمال ابتلا برای خود و خانوده ما را بالا میبرد، هم میتوان با رعایت پروتوکل ها و فاصله ها به دیدار فرد درگیر بیماری رفت(درشرایطی که در بیمارستان که منشا و منبعی از این بیماری است بستری نباشد). در هر صورت این فکر و احساس حسرت ناشی از آن هرچند در سوگواری های در شرایط غیر کرونا نیز وجود داشته اما در این شرایط بیش از پیش دیده میشود.