Project Description

یکی از دغدغه های رایج والدین آگاه این است که چطور کودک خود را تشویق کنیم؟ تشویق درست کودکان، کمی مشکل بنظر می رسد اما آگاه شدن از نحوه صحیح تشویق، می تواند این راه را هموار کند. به کمک تشویق، به فرزند خود نشان می دهید که چگونه درباره خودش فکر و صحبت کند. در واقع شما در حال کمک به کودک خود هستید که یاد بگیرد وقتی خوب عمل می کند، تشخیص دهد و از عملکرد خود احساس غرور کند

 تشویق ها در زمینه تحصیلی، موفقیت های ورزشی و هنری، روابط بین فردی و غیره می تواند موثر و راهگشا باشند. اما استفاده از این کلمات تشویقی همیشه انگیزه بچه ها را تحریک نمی کند. زیرا استفاده بی رویه از آنها نمی تواند نتیجه مثبتی باشد. بنابراین لازم است نحوه صحیح تشویق کردن را بیاموزیم و آن را بکار بگیریم

چرا باید کودکان را تشویق کنیم؟

در اینجا چهار مزیت برای تشویق کودکان آورده شده است

یک) افزایش اعتماد بنفس

وقتی کودک خود را به خاطر نقاط قوت و کارهای خوبی که انجام میدهد تحسین می کنید، او احساس ارزشمندی می کند. بنابراین احساس غرور و اعتماد به نفس او افزایش پیدا می کند.

دو) تغییر رفتارهای نامطلوب

کودکان بیشتر تمایل به تکرار رفتاری دارند که باعث تمجید و تشویق شود. این بدان معناست که شما می توانید از ستایش و تشویق برای تغییر رفتار نامطلوب و جایگزینی آن با رفتار مطلوب استفاده کنید

سه) افزایش انگیزه ذاتی

کلمات تشویقی می توانند انگیزه ذاتی دانش آموزان را افزایش دهند. انگیزه ذاتی می تواند روی میل کودک به یادگیری تأثیر بگذارد. در نتیجه ، دانش آموزانی که انگیزه درونی بالاتری دارند، تمایل دارند که پیشرفت های تحصیلی بهتری داشته باشند

چهار) افزایش پشتکار

تشویق والدین برای کودکان می تواند تعامل و پشتکار فرزندان را افزایش دهد

 

چطور تشویق کنیم؟

روش های زیادی برای تشویق کودک وجود دارد، اما همه تشویق ها صحیح نیستند. در واقع استفاده فراوان برخی تشویق ها بیشتر از آن که مفید باشد، می تواند آسیب رسان باشد. همچنین به زمان تشویق باید دقت شود تا کودک بخاطر کارهای درست تحسین شود. اگر برای آرام کردن گریه و فریاد کودک یا ممانعت از رفتار غلط به او توجه و نوازش بدهید، کودک در موقعیتی متعارض قرار گرفته و اعتبار و اقتدار والدین ممکن است خدشه دار شود و در نتیجه کودک لوس  می‌شود

نکته اصلی در چگونگی و زمان تمجید از کودکان است. حال چگونه کودکان را بدون عوارض جانبی منفی تشویق کنیم؟

در اینجا هشت نکته در مورد باید و نبایدهای تشویق کودکان را با هم مرور می کنیم

یک) صادقانه تشویق کنید

گاهی ما والدین به منظور تقویت عزت نفس، انگیزه دادن، تشویق رفتارهای خاص و یا محافظت در برابر احساسات آزاردهنده، فرزندان خود را به طور تصنعی و از سر اجبار ستایش می کنیم. با این وجود، اگر کلمات تشویقی از سوی کودک صمیمانه و صادقانه درک نشوند، آنها احساس تشویق شدن نمی کنند

تعریف و تمجیدهای غیرصمیمانه نه تنها بی تأثیر است ، بلکه می تواند مضر هم باشد

وقتی کودکان در مورد رفتار خود که مغایر با ستایش غیر صادقانه است فکر می کنند ، احساس بدی پیدا می کنند. مثلا ممکن است با خود بگویند: این درست نیست. من در واقع خوب نبودم! چنین تشویقی می تواند به انتقاد کودکان از خود منجر شود

تشویق پرحرارت یا بیش از حد دم دستی نیز ممکن است غیر صادقانه تلقی شود زیرا هرچه تعریف و تمجید عمومی تر باشد، احتمال سازگاری آن با واقعیت های موجود کمتر است.  مثلا وقتی برای تعریف از دختر بچه ی کوچولو به یک تعریف دم دستی اکتفا کنیم و بگوییم: تو فرشته ای! ممکن است کودک آن را نپذیرد و با خود بگوید: من یک فرشته نیستم. من دیشب تکالیف خود را انجام ندادم. در نتیجه دچار احساس گناه شود

مثال

درست	نا درست
به سوال آخر خیلی خوب پاسخ دادی	تو نابغه ای فکر کودک: نابغه؟! من فقط به یکی از سه سوال جواب دادم
تو دختر بخشنده ای هستی	دخترم، تو فرشته ای فکر کودک: بخاطر شریک شدن خوراکی ام فرشته ام؟! در مورد انجام ندادن تکالیف دیشبم چطور

 

دو) منحصربفرد و توصیفی تشویق کنید

به جای تشویق های دم دستی، کودکان را توصیفی و خاص تحسین کنید. به جنبه خاصی از عملکرد کودک اشاره کنید و توصیف کنیدکه چه رفتاری منجر به تشویق شده است. این تمجیدها واقعی تر از تعریف های غیر خاص مانند: تو پسر خوبی هستی! درک می شوند

این تشویق ها پیام های مثبتی برای کودکان به همراه دارد. نظرات منحصربفرد و توصیفی نشان می دهد که شما به او توجه کرده اید و رفتارهای او واقعاً برایتان مهم است. پژوهش ها نشان می دهد که این تحسین ها در ارتقا رفتار مطلوب موثرترند

مثال 

 

درست	نا درست
چه رنگهای مختلف و قشنگی در این نقاشی به کار بردی	چه نقاشی قشنگی
چه راه حل خلاقانه ای برای حل این سوال انتخاب کردی	آفرین

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

سه) تلاش کودکان را ستایش کنید، نه توانایی و نتایج کار را

یکی از دلایلی که انسان باهوش‌ترین موجود روی زمین است این است که ما می‌خواهیم علت و معلول موضوعات را یاد بگیریم و درک کنیم. زمانی که کودکان بخاطر تلاش‌هایشان در انجام یک کار مورد تمجید قرار می‌گیرند، یاد می‌گیرند که موفقیت را به تلاش‌های خود نسبت دهند

از آنجا که تلاش کیفیتی است که همه ما قدرت کنترل و بهبود آن را داریم، این کودکان به جای آنکه به دنبال نتیجه باشند، بر تمرین و توسعه مهارت ها تمرکز می کنند

 این نوع تشویق به کودکان کمک می‌کند طرز فکری را اتخاذ کنند که به تمرین و بهبود مهارت‌ها بپردازند. یادگیری چنین طرز تفکری انگیزه ذاتی، پشتکار و لذت بچه ها را افزایش می دهد

هنگام مواجهه با شکست، این کودکان می پذیرند که شکست خورده اند زیرا تلاش کافی نکرده اند. اگر آنها تلاش بیشتری انجام دهند، از شکست جلوگیری خواهندکرد. بنابراین این بچه ها انگیزه دارند که دوباره تلاش کنند و تمایل دارند عملکرد خود را بهبود بخشند. همچنین انعطاف پذیری بیشتری دارند و در مواجه با ناکامی ها کمتر آسیب می بینند

در مقابل، کودکانی قرار دارند که به جای تلاش، توانایی شان مورد تشویق قرار گرفته است.

این نوع تشویق از دو طریق بر کودکان تأثیر منفی می گذارد

اول: کودکان را نتیجه گرا می کند و آنها را تحت تأثیر قرار می دهد تا اهداف خود را صرفا برای دستیابی به نتیجه تغییر دهند

دوم: توانایی خود را صرفا از طریق عملکرد ارزیابی می کنند

محققان دریافته اند هنگامی که این کودکان در حوزه ستایش شده با شکست روبرو شوند، سریع تسلیم می شوند. ستایش توانایی، پیام ظریفی دارد که عدم موفقیت به معنای فقدان توانایی است. کودکانی که این طرز فکر ثابت را دارند، وقتی دچار مشکلات دشوار می شوند، راحت تر از تلاش دست می کشند. در نتیجه مقاومت لازم برای کسب موفقیت در زندگی را ندارند

طبق تحقیقات تمجید از توانایی ها، با انگیزه فوری همراه است اما فرد در مواجهه با شکست یا شرایط دشوار، آسیب پذیری طولانی تری تجربه می کند

برای جلوگیری از این مشکلات احتمالی، والدین می توانند روند را ستایش کنند که نوع دیگری از تشویق مربوط به تلاش است. فرآیند نه تنها تلاش بلکه ویژگیهای دیگری مانند استراتژی ها، اندیشه ورزی، تمرکز و خلاقیت را نیز در بر می گیرد

مثال

درست	نا درست
می بینم که برای کنار هم قرار دادن تکه های پازل خیلی دقت کردی	چه پسر باهوشی
روش تفکیک رنگ تو برای حل این معما عالیه	توانایی تو برای حل معما عالیه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

چهار) از تشویق مقایسه ای اجتناب کنید

بیشتر ما اینگونه تربیت شده ایم که در مقایسه با دیگران ارزیابی و تشویق شویم. ما را در مدرسه، فعالیت های ورزشی، فعالیت های فوق برنامه، در آزمون های ورودی دانشگاه، در محل کار  و غیره مقایسه می کنند

در بعضی مواقع ، این مقایسه ها با شخص دیگر می تواند انگیزه ما برای مطالعه یا کار بیشتر باشد. مشکل این است که در صورت عدم موفقیت، این شیوه می تواند نتیجه معکوس نیز بدهد

به این فکر کنید که وقتی خود را با یک همکار موفق تر مقایسه می کنید چه حسی دارید. وقتی در مقایسه عملکرد خوبی داشته باشیم غرور، هیجان و انگیزه داریم. اما وقتی شکست می خوریم، احتمالاً بیش از آنکه باعث ایجاد انگیزه در ما شود، افسرده می شویم

وقتی این بچه ها با مشکل روبرو می شوند، احساسات منفی، ناامیدی، اضطراب و درماندگی بیشتری نسبت به کودکانی نشان می دهند که بخاطر تسلط بر امور مورد ستایش قرار گرفته اند. بنابراین از مقاومت کمتری برخوردار خواهند بود

تشویق مقایسه ای به کودکان می آموزد که هدف پیروزی ست، نه یادگیری. این نگرش پیروز محور انگیزه ذاتی را تحت تأثیر قرار می دهد و  بر تمایل کودکان برای یادگیری یا غلبه بر شکست تأثیر می گذارد

درست	نا درست
والدین: تو خیلی ماهرانه بازی می کنی	والدین: تو خیلی پسر خوبی هستی! درست مثل برادرت
معلم: روش هوشمندانه ای برای حل این سوال انتخاب کردی	معلم: تو باهوش ترین دانش آموز کلاسی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

پنج) اغراق شده تشویق نکنید

وقتی بزرگسالان کارهای ساده را تحسین می کنند یا هر چیزی را بیش از حد تشویق می کنند، تأثیرات منفی متعددی خواهد داشت. واقع‌گرا باشید و وقتی کارها خوب انجام نمی‌شود، تشویق نکنید

تشویق کارهایی که انجام آنها آسان است، یا به خوبی انجام نشده اند، غیر صادقانه تلقی می شود

انجام این کار همچنین از دو طریق بر عزت نفس کودک تأثیر می گذارد که هر دو چیز مثبتی نیستند

اول) برای کودکانی که از اعتماد به نفس پایینی برخوردارند، والدین آنها ممکن است برای کمک به آنها تعریف و تمجید کنند. چنین ستایش هایی می تواند انگیزه و احساس ارزشمندی این کودکان را کاهش دهد

دوم) برای کودکانی که از عزت نفس بالایی برخوردارند، ستایش متورم باعث کاهش عزت نفس نمی شود بلکه خودشیفتگی را پرورش می دهد. کودکان خودشیفته نسبت به دیگران احساس برتری می کنند، معتقدند که حق امتیاز دارند و می خواهند مورد تحسین دیگران قرار بگیرند

بیش از حد تعریف کردن همچنین باعث می شود که بچه ها همیشه انتظار ستایش داشته باشند. بنابراین تبدیل به یک پاداش خارجی می شود و انگیزه را کاهش می دهد. همچنین تشویق مکرر کودکان این باور را ایجاد می کند که نبود ستایش به معنای عدم موفقیت است

شش) خودانگیخته باشید

تشویق یک شمشیر دو لبه است. برای جلوگیری از بزرگنمایی یا غیر صادقانه به نظر رسیدن، بهترین راه استفاده از کلمات تشویقی این است درست زمانی که انتظار نمی رود، از چیزی به طور غیر منتظره‌، تعریف و تمجید کنید

برای مثال، یک یادداشت دلگرم‌کننده برای یک کودک بنویسید، آن را درون پاکت بگذارید و به عنوان یک سورپرایز به کودک بدهید. همچنین می‌توانید کودک خود را به طور فیزیکی تشویق کنید، به عنوان مثال او را در آغوش بگیرید، نوازش کنید و تحسینش کنید

هفت)  از تشویق های  مناسب سن استفاده کنید

فرزندان با سنین مختلف را به خاطر چیزهای مختلف تحسین کنید. ممکن است شما کودک خردسال خود را بخاطر به اشتراک گذاشنن اسباب بازی ها و يا ترك به موقع پارك، تشویق كنيد. در عین حال می توانید فرزند نوجوان تان را بخاطر اینکه در ساعت مقرر به خانه آمده یا بخاطر اینکه بدون یادآوری تکالیفش را شروع کرده، تحسین کنید

 

 

 

هشت) از پاداش به عنوان تشویق استفاده کنید

پاداش نتیجه رفتار خوب است. بعد از اینکه فرزند شما کار خوبی انجام داد یا رفتار خوبی داشت می توانید بگویید آفرین و آن را با یک شگفتی یا یک امتیاز همراه کنید. به عنوان مثال ممکن است به عنوان پاداش برای مرتب نگه داشتن اتاق، به فرزندتان اجازه دهید تا شام یا تفریح آخر هفته را او انتخاب کند

جوایز می توانند ستایش و تشویق را تقویت کنند. بنابراین وقتی رفتار کودک خود را تحسین یا تشویق می کنید و سپس پاداش می دهید، احتمال تکرار این رفتار بیشتر می شود

 

 

تشویق کردن را تمرین کنیم

برای آنکه درست تشویق کردن تبدیل به یک عادت رفتاری شود،  به تمرین و ممارست نیاز دارد. شما با خواندن این یادداشت اولین گام را برداشته اید

 برای شروع وقتی احساس خوبی در مورد فرزندتان دارید، این را بگویید. ببینید آیا می توانید هر روز با چند کلمه فرزندتان را تشویق کنید؟

 در مرحله دوم به دنبال تغییرات اندک و موفقیت باشید. به جای اینکه منتظر بمانید تا زمانی که کودک شما برای تعریف و تمجید کاری کاملاً عالی انجام دهد، بهتر است هر تلاش یا پیشرفتی را تحسین کنید. وقتی رفتارهای مثبت بیشتر شد، می توانید  تعداد تحسین های خود را کمتر کنید

در مرحله سوم سعی کنید بیشتر از آنکه انتقاد کنید تعریف و تمجید کنید. به عنوان راهنما ، تلاش کنید هر بار که حرف منفی (نقادانه) می زنید، در مقابل پنج بار کودک خود را ستایش کنید

در مرحله چهارم به دنبال روش های غیرکلامی برای تشویق کودک خود باشید. لبخند، زدن زدن کف دست ها به یکدیگر و….. می تواند روش های موثری باشد که نشان می دهد تحت تأثیر رفتار یا تلاش فرزندتان قرار گرفتید

بخاطر داشته باشید، چیزهای کوچکی که می گویید می تواند با گذشت زمان جمع شود و تأثیر زیادی روی کودک شما بگذارد

 

منابع 

https://raisingchildren.net.au/toddlers/connecting-communicating/connecting/praise

https://www.parentingforbrain.com/words-of-encouragement-for-kid

https://www.focusonthefamily.com/parenting/how-to-encourage-your-kids-to-get-better-behavior