Project Description
فحش دادن کودک نوعی پرخاشگری کلامی است
حتما شما هم دیده اید که گهگاهی کودکان از کلمات زشت استفاده می کنند. کودکان این کلمات را ممکن است از خانواده، مکان های عمومی یا تلویزیون و…. شنیده باشند
در این موضوع سن کودک اهمیت بسیاری دارد. 2 تا 3 سالگی سن لجبازی کودکان است وکودک بدون اینکه مفهوم الفاظ را بداند، ممکن است این کلمات را به زبان بیاورد. رفتار او را نادیده بگیرید. خندیدن، چشم قره رفتن و رفتارهایی از این دست باعث تثبیت آن رفتار می شود
وقتی کودک از این الفاظ نا مناسب استفاده می کند، اگر والدین از لحن کودکانه فرزندشان خوششان بیاید و به او بخندند یا واکنش خیلی تند نشان دهند این رفتار در کودک تثبیت می شود. اگر این یک عادت تکراری در او شده بهتر است در این شرایط اقوام درجه یک و حتی دو باید هماهنگ با هم برخورد مناسبی نشان دهند یعنی روشی مشابه والدین را انتخاب کنند. باید کودک را متوجه کرد که این الفاظ نامناسب است و نباید از آنها استفاده کند. اگر با وجود تذکرات رفتار تکرار شد باید از روش های تنبیهی استفاده کرد
در سنین بالاتر کودک متوجه معنی دشنام می شود و برای بزرگ نشان دادن خود در مقابل دوستان ممکن است مخصوصا در مدرسه از این کلمات استفاده کند یا آنها را از دوستانش بیاموزد و به خواهر و برادرهایش بگوید. نادیده گرفتن رفتار کودک در این سن کمک کننده نیست و والدین باید نارضایتی خود را اعلام کنند
گاهی فرزند آن زمان که به سن نوجوانی نزدیک می شود برای تثبیت استقلال خود، به این کار دست می زند
راه حل هایی برای بددهنی
بخوانید مهارت کنترل خشم در کودکان
دربارهی ارزشهای خانوادگیتان به کودک بگویید
شما باید با فرزندانتان دربارهی ارزشهای متفاوت افراد مختلف صحبت کنید تا آنها بدانند کلمات کاربردیشان ممکن است برای دیگران آزاردهنده باشد. اگر خانوادهای هستید که مطلقا این کلمات را ممنوع میدانید با فرزندتان صحبت کنید تا از این موضوع آگاه شود
دلیل بد دهنی کودکتان را بیابید
زمانی که میخواهید به بددهنی فرزندتان رسیدگی کنید، به دلایل احتمالی این کار او فکر کنید. اینکه چه وقت و چگونه بد دهنی میکند، اهمیت دارد. رفتار کودک ۵ سالهای که فحشِ شنیده در اتوبوس را تکرار میکند، بسیار متفاوت از پسر ۱۵ سالهای است که به معلمش فحش داده
گاهی کودکان به این دلیل فحش میدهند که فاقد برخی مهارت های مهم زندگی مانند مهارت برقراری ارتباط و مهارتهای اجتماعی هستند. اگر دلیل بددهنی این باشد، بسیار مهم است که این مهارتها را بدون اتلاف وقت به او یاد بدهید. درغیراینصورت، ممکن است عواقب این ضعف مهارت در تمام زندگی دامنگیر او شود
اگر گمان میکنید بددهنی نشانهای از یک مشکل بزرگتر، برای مثال مهارت ضعیف در مدیریت خشم است، این مهارتها را بهعنوان بخشی از استراتژی تربیتیتان به کودک بیاموزید یا برای آموزش آن از زوانشناس کودک و نوجوان کمک بگیرید
الگوی خوبی باشید
مراقب رفتارهایتان بهعنوان الگویی برای کودکان باشید. اگر خیلی فحش میدهید، احتمالا کودکتان هم همین کار را خواهد کرد. بهصرف اینکه به او بگویید: «این حرفها مال بزرگترهاست؛ بهخاطر همین من میتونم بگم اما تو نه»، بددهنی او را متوقف نخواهد کرد. کودکان میخواهند مانند بزرگسالان باشند و کار شما را تکرار خواهند کرد
علاوهبراین، مراقب راههای دیگری باشید که کودک با زبان نامناسب مواجه میشود. اگر به کودکتان اجازه میدهید فیلمی ببیند یا مشغول بازی ویدئوییای باشید که بددهنی در آن بهفراوانی است، احتمالا از آنها الگوبرداری خواهد کرد. اگر میخواهید بددهنیاش را کم کنید، نگذارید درمعرض هر چیزی قرار بگیرد
اگر کودک بهدنبال جلبتوجه است، کارش را نادیده بگیرید
کودکان اغلب مرتکب رفتارهایی میشوند که توجهات زیادی را جلب میکند. اگر شما به کلمات بدی که بهکار میبرد، بخندید یا واکنش افراطی نشان بدهید، تقریبا تضمین کردهاید که باز هم آن کلمه را تکرار کند
بیتوجهی میتواند بهعنوان اولین قدم برخورد مقابلهای خوبی باشد؛ بهخصوص برای بچههای کمسالتر. اگر فحش تکرار شد، در عین اینکه توجه خاصی نشان نمیدهید، برایش توضیح دهید که این کلمهی خوبی نیست و دیگر نباید آن را تکرار کند
برای فحش دادن قانون داشته باشید
اگر بد دهنی کودک به مشکل تبدیل شده، ممکن است به وضع قوانینی نیاز باشد. قانونی که میگوید از زبان مناسب استفاده کن، میتواند کمککننده باشد. ممکن است کودک به هشدارها و یادآوری نیاز داشته باشد تا بفهمد مناسب یعنی چه
عواقبی را برای بد دهنی در نظر بگیرید
اگر قانونی برای بد دهنی گذاشتید ولی تغییری ایجاد نشد، ممکن است درنظرگرفتن عواقب منفی برای این کار ضرورت پیدا کند. اگر کودک در عصبانیت فحش میدهد، از محل دورش کنید تا یاد بگیرد چطور پیش از آنکه چیزی دردسرساز بگوید، خودش را آرام کند
شیشهی حرف بد راه دیگری برای برخورد با بد دهنی است. هر کسی در خانه حرف بدی بزند، باید مقداری پول درون شیشه بیندازد. این کار زمانی شدنی است که کودک پولی در اختیار داشته باشد که بتواند از مقدار آن محروم شود. اما در خرج کردن این پول به این نکات دقت کنید
بهخوبی دربارهی کاری که میتوانید با پول جمعشده انجام دهید فکر کنید. از این پول برای سفر خانوادگی استفاده نکنید. اگر کودک بداند این پول قرار است صرف کاری سرگرمکننده شود با احتمال بیشتری فحش خواهد داد تا در نتیجهی نهایی سهیم باشد
گرچه اهدای پول به خیریه در ابتدا ایدهی خوبی بهنظر میرسد، اما ممکن است این پیام اشتباه را به کودک منتقل کند ما با فحش دادن به دیگران کمک میکنیم. احتمالا این پیامی نیست که میخواهید از این کار به او انتقال بدهید. بنابراین این پول را صرف چیزی مانند پرداخت قبضهای خانه کنید
تنبیه
چند نوع تنبیه وجود دارد
بی توجهی: به هیچ عنوان به رفتار او توجه نکنید، او را نگاه نکنید،اخم نکنید،نخندید، چشم غره نروید. گویی شما در این مکان حضور ندارید
صندلی تنبیه : وقتی کودک حرفی نامناسب زد، به ازای هر سال سن کودک یک دقیقه او را به بر روی صندلی بنشانند به طوری که کودک روبروی دیوار باشد یا اسباب بازی مورد علاقه اش را برای چند ساعت از کودک بگیرند
محرومیت: مثلا از بردن کودک به پارک یا جایی که دوست دارد، خودداری کنند. یا اسباب بازی مورد علاقه کودک را مدتی از او بگیرید
نکته مهم این است که کودک بداند برای چه چیزی تنبیه شده است
بخوانید مطب فرزندپروری
بددهنی در مهمانی
اگر کودک در مهمانی یا در محیط عمومی از الفاظ نامناسب استفاده کرد، باید او را کنار بکشید و بخواهید به این رفتار خود پایان دهد. در صورتی که کودک به این روش توجه نداشت و رفتار خود را تکرار کرد، باید والدین به همراه او محیط را ترک کنند. اگر این رفتار چند بار تکرار شود، کودک متوجه حد و مرز کلامی می شود و رفتارهای پرخاشگرانه کلامی خود را کنترل خواهدکرد
معرفی کتاب
کلیدهای رویایی با پدیده خشونت در کودکان و نوجوانان، دکتر باری ای مک نامارا و فرانسین جی مک نامارا، ترجمه دکتر مسعود حاجی زاده، انتشارات صابرین، 1392